کارل مارکس: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پرولتار
(افزودن جعبه پیام خرده مقاله)
(فارسی سازی اغلب جعبه اطلاعات)
 
خط ۲: خط ۲:
{{جعبه اطلاعات شخص
{{جعبه اطلاعات شخص
| honorific_prefix =
| honorific_prefix =
| name = Karl Marx
| name = کارل مارکس
| native_name =  
| native_name =Karl Marx
| image = File:Marx.jpg
| image = File:Marx.jpg
| image_size = 225px
| image_size = 225px
خط ۹: خط ۹:
| image_alt =
| image_alt =
| caption = پرتره‌ای از کارل مارکس.
| caption = پرتره‌ای از کارل مارکس.
| nationality = Prussian (1818–1845)</br>Stateless (after 1845)
| nationality = پروس (۱۸۱۸ الی ۱۸۴۵)</br>بدون ملیت (پس از ۱۸۴۵)
| known = Developing a line of political thought known as [[Marxism]]
| known = توسعه خط فکری شناخته شده به نام [[مارکسیسم]]
| field = [[Philosophy]], [[Science|science]], [[Political economy|political economy]], [[History|history]]
| field = [[Philosophy]], [[Science|science]], [[Political economy|political economy]], [[History|history]]
| birth_name = Karl Heinrich Marx
| birth_name = Karl Heinrich Marx
| birth_date = {{birth date|df=y|1818|05|05}}
| birth_date = {{birth date|df=y|1818|05|05}}
| birth_place =Trier, Kingdom of Prussia, German Confederation
| birth_place =تریر، پادشاهی پروس، کنفدراسیون آلمان
| death_date = {{death date and age|df=y|1883|03|14|1818|05|05}}
| death_date = {{death date and age|df=y|1883|03|14|1818|05|05}}
| death_place = London, [[United Kingdom]]
| death_place = لندن، [[پادشاهی متحده بریتانیای کبیر]]
| death_cause =
| death_cause =
| footnotes =  
| footnotes =  

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۵ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۲۹

"مارکس" به اینجا هدایت می شود. برای دیگر استفاده ها بنگرید به مارکس (ابهام زدایی).

کارل مارکس

Karl Marx
پرتره‌ای از کارل مارکس.
Born
Karl Heinrich Marx

(1818-Error: Need valid birth date: year, month, day-05)5 1818
تریر، پادشاهی پروس، کنفدراسیون آلمان
Died14 March 1883(1883-03-14) (aged 64)
لندن، پادشاهی متحده بریتانیای کبیر
Nationalityپروس (۱۸۱۸ الی ۱۸۴۵)
بدون ملیت (پس از ۱۸۴۵)
Known forتوسعه خط فکری شناخته شده به نام مارکسیسم
Field of studyPhilosophy, science, political economy, history
این مقاله یک خرده مقاله است. می توانید با ویرایش آن کمک کنید

کارل هاینریش مارکس (آلمانی: Karl Heinrich Marx؛ ۵ مه ۱۸۱۸ الی ۱۴ مارس ۱۸۸۳) فیلسوف، اقتصاددان، تاریخ‌نگار، جامعه‌شناس، نظریه‌پرداز سیاسی، روزنامه‌نگار و سوسیالیست انقلابی قرن ۱۹ ام آلمانی بود. او در شهر تری‌یر در آلمان متولد شد و در دانشگاه به تحصیل حقوق و فلسفه پرداخت. در ۱۸۴۳ با جنی فون وستفالن ازدواج کرد و به دلیل نوشته‌های سیاسی‌اش، از او سلب تابعیت شد و به همین جهت دهه‌ها به همراه همسر و فرزندانش در تبعید در لندن زندگی کرد. در لندن، او با همکاری فریدریش انگلس به بسطِ اندیشه‌هایش پرداخت، نوشته‌هایش را منتشر کرد و در کتابخانه موزه بریتانیا به تحقیق پرداخت. معروف‌ترین نوشته‌های او مانیفست حزب کمونیست (چاپ ۱۸۴۸) و اثر سه جلدی سرمایه (۱۸۶۷ الی ۱۸۸۳) هستند. تفکرات سیاسی و فلسفی مارکس، تأثیری شگرف بر تاریخ روشنفکری، اقتصادی و سیاسی دوره‌های پس از او گذاشت و نام او به شکل صفت، اسم عام و نام مکتب اجتماعی به کار می‌رود.

وی، در کنار دوست و همکار باسابقه خود فریدریش انگلس، قوانین پیشرفت جوامع انسانی مبتنی بر شیوهٔ ماده‌باوری دیالکتیکی را کشف کرد و با این کار، مارکسیسم را بوجود آورد.