More languages
More actions
فردریش انگلس Friedrich Engels | |
|---|---|
 | |
| Born | ۲۸ نوامبر ۱۸۲۰ بارمن، پادشاهی پروس، کنفدراسیون آلمان |
| مرگ | ۵ آگوست ۱۸۹۵ لندن، انگلیس |
| ملیت | آلمانی |
| مشهور به | توسعهٔ باور مارکسیسم |
| زمینه مطالعات | فلسفه، اقتصاد سیاسی، تاریخ |
فردریش انگلس (۲۸ نوامبر ۱۸۲۰ تا ۵ آگوست ۱۸۹۵) تاریخدان، فلسفهدان، دانشمند سیاسی و سوسیالیست انقلابی اهل آلمان بود. او بههمراه دوست و شریک بلندمدت خود، کارل مارکس، توضیح مادهباورانهٔ علمی تاریخ و اقتصاد را توسعه داد که بعدها با نام مارکسیسم یا مارکسگرایی مشهور شد.
انگلس نزدیکترین دوست مارکس و رفیقی جدانشدنی، توسعهگر همکار مارکس در مادهباوری دیالکتیکی و سوسیالیسم علمی و همچنین دیگر پدیدآورندهٔ بیانیهٔ حزب کمونیست در کنار مارکس بود. او از بنیانگذاران اتحادیهٔ کمونیستها و انجمن بینالملی کارگران، که بیشتر با نام بینالملل اول شناخته میشود، نیز بود.
سالهای آغازین زندگی[ویرایش | ویرایش مبدأ]
بارمن[ویرایش | ویرایش مبدأ]
انگلس در ۲۸ نوامبر ۱۸۲۰ در شهر بارمِن، واقع در پادشاهی پروس، که جمعیتی نزدیک به ۴۰ هزار نفر داشت و در منطقهٔ راینلند بود چشم به جهان گشود. او دارای چهار برادر و چهار خواهر و نخستین فرزند الیس فن هار و فریدریش انگلسِ پدر، سرمایهداری با زنجیرهای از کارخانههای ریسندگی، بود. او کودکی مرفهی داشت و پدر و مادرش او را در محیطی مهرآمیز، حمایتکننده و در عین حال محافظهکارانه و زهدباورانه بزرگ کردند. تنها باور و ارزشی که انگلس از پدر و مادرش به ارث برد انساندوستی آنها بود، چنانکه او از میان برادرانش تنها کسی بود که به کسبوکار خانوادگی نپیوست و دیدگاههای محافظهکارانهشان را نیز نپذیرفت.
در ۱۸۲۸ انگلس پا به مدرسه گذاشت و تا سن ۱۴سالگی در دبستان بارمن، دبستانی مذهبی که پدرش از هیئت مدیرهٔ آن بود، به آموزش پرداخت. او در ۱۸۳۴ به آموزشگاهی انجیلی در شهر اِلبرفِلد که در همسایگی بارمن جای داشت انتقالی یافت تا برای به ارث بردن کسبوکار خانوادگی در آینده آماده شود. آموزشگاه از بهترینهای پروس بود و هنگام تحصیل، انگلس در خوابگاهی که از مدیر استانی آموزشگاه دریافت کرده بود به سر میبرد. در آموزشگاه انگلس آغاز کرد به دور شدن از خط فکری و ایدئولوژی پدرش و با اینکه در زبانها بسیار مهارت داشت به علوم و نوشتههای فلسفهدانها علاقهمند شد.
انگلس بر این بود تا آبیتور (مدرکی مانند دیپلم) را تکمیل کند و برای خواندن اقتصاد سیاسی یا چیزی شبیه به آن راهی دانشگاه شود، ولی شوربختانه برای او، نُه ماه پیش از آزمونهای پایانیاش، پدرش تصمیم گرفت تا او را از آموزشگاه بیرون آورده تا بتواند آموختن کسبوکار و تجارت را آغاز کند. در سپتامبر ۱۸۳۷ به انگلس جایگاه منشی تازهکار در کسبوکار پدرش داده شد که در آن همیشه همراه پدرش بوده و در سفرهای کاری او به لندن، آمستردام و روتردام او را همراهی میکرد. انگلسِ پدر برنامههای بسیار بزرگی برای کسبوکار خانوادگی ارمن و انگلس داشت و میخواست انگلس را برای ریاست آماده کرده و نهتنها مشغول به آموزش مهارتهای کلی تجارت کند، بلکه به آموختن ترفندهای تولید منسوجات و بازاریابی اروپایی نیز بگمارد. پدر انگلس احساسات شخصی و و بیعلاقگی او نسبت به کسبوکار را نادیده گرفته بود و ازاینرو، انگلس شیفتگی خود نسبت به شعر و کارهای فردیناند فرایلیگارت را بهاجبار از پدرش پنهان نگاه داشت.