نمایش مبدأ برای مارکسیسم-لنینیسم

[[File:Marxism-leninism symbol.png|thumb|تصویر نشان دهنده ی [[کارل مارکس]]، [[فریدریش انگلس]] و [[ولادیمیر لنین]] به عنوان بنیان گذاران اصلی مارکسیسم-لنینیسم]]
<onlyinclude>

مارکسیسم-لنینیسم چهارچوبی ایدئولوژیک است که از استفاده ی تئوری های [[کارل مارکس|مارکس]] در رویه [[انقلابی]] توسط [[ولادیمیر لنین]] و [[حزب کمونیست اتحاد شوروی]] منشاء می گیرد. این مرام بنیان گذاری شده بر [[ماده‌باوری دیالکتیکی]]، [[ماده‌باوری تاریخی]] و [[اقتصاد سیاسی مارکسیستی]] علاوه بر دیدگاه لنینیستی از [[استعمار]] و [[امپریالیسم]] است.

پس از موفقیت [[انقلاب 1917 روسیه]] و بنیان گذاری [[جماهیر شوروی]] در سال 1922، بسیاری از [[احزاب کمونیستی]] از اقصی نقاط دنیا مارکسیسم-لنینیسم را به عنوان ایدئولوژی سیاسی اصلی خود اتخاذ کردند. من جمله انقلاب هایی که با چهارچوب مارکسیست-لنینیستی به ثمر رسیده اند انقلاب های [[کره]]، [[ویتنام]]، [[کوبا]]، [[لائوس]] و [[چین]] و همینطور برخی دیگر از جنبش های انقلابی، استقلال طلب و ملی گرایانه در آفریقا و آسیا می باشند.

امروزه مارکسیسم-لنینیسم یکی از پایه های [[احزاب کمونیست]] در کشور های [[سوسیالیست فعلی]] از جمله [[چین]]، [[کوبا]]، [[کره]]، [[لائوس]] و [[ویتنام]] می باشند. این ایدئولوژی بسیاری از احزاب کمونیستی است که در حال [[مبارزه ی طبقاتی]] اند.</onlyinclude>

==توسعه==

=== خاستگاه عبارت ===
در دهه ی 1920 عبارت مارکسیسم-لنینیسم برای اولین بار توسط [[جوزف استالین]] بر اساس تلفیق [[تئوری مارکسیست]] و [[خط فکری لنین|خط فکری لنینیستی]] تعریف شد.

لنین هیچگاه از عبات "لنینیسم" یا "مارکسیسم-لنینیسم" استفاده نکرد. لیکلن ایده های او که با توسعه دادن بر پایه های تئوری های کلاسیک مارکسیستی شکل گرفته بود، توسط [[حزب کمونیست اتحاد شوروی|بولشاویک ها]] و بسیاری کمونیست ها پس از ایشان به عنوان پیشرفتی چشمگیر تلقی شد.

===متون اولیه===
متون اصلی که مارکسیسم-لنینیسم را تأسیس میکنند نوشته های استالین در ''(1924)'' ''[https://www.marxists.org/reference/archive/stalin/works/1924/foundations-leninism/index.htm مبانی لنینیسم]'' و [http://www.marx2mao.com/Stalin/CQL26.html ''Concerning Questions of Leninism''] ''(1926)'' هستند که مهمترین بخش های مجموعه ی ''[https://lib1.ut.ac.ir:8443/site/catalogue/1195322 مسائل لنینیسم]'' را تشکیل می دهند. این مجموعه ی نوشته توسط استالین بطور تقریباً کامل مارکسیسم و لنینیسم را تلفیق میکند. همینطور [http://toufan.org/Ketabkhaneh/tarikhb%20belshovik%201.p ''تاریخ حزب کمونیست اتحاد شوروی بلشویکی'']  که توسط کمیسیون کمیته ی مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی در سال 1938 تنظیم شد.<ref>Ferenc Feher (1991), "Soviet Marxism", in Tom Bottomore, [https://comun.ourproject.org/documents/tom_b_dict/bottomore-a-dictionary-of-marxist-thought.pdf ''A Dictionary of Marxist Thought''] . (Anti-Soviet but informative).</ref>

== خصوصیات ==

=== مادی گرایی تاریخی و دیالکتیکی ===
{{Main article|مادی گرایی دیالکتیکی}}
به موجب ایدئولوژی مارکسیستی بودن، مارکسیسم-لنینیسم با پایه های [[مادی گرایی دیالکتیکی]] مارکسیسم تطابق دارد. مادی گرایی دیالکتیکی یکی از اصولی ترین ابزار بررسی در مارکسیسم هست و به همین خاطر از بخش های بنیادین مارکسیسم-لنینیسم محسوب می شود.

=== نقد امپریالیسم ===
{{Main article|امپریالیسم}}
امپریالیسم یا نظام سلطه گری با توجه به توصیف لنین، بالاترین مرحله ی [[سرمایه‌داری|نظام سرمایه داری]] می باشد<ref>[[کتابخانه:Imperialism, the highest stage of capitalism|Imperialism, the highest stage of capitalism]]</ref> که سلطه گری بر اقتصاد را توسط [[انحصارگرایی]] و [[صدور سرمایه]] به عنوان مهمترین اصول [[استثمار]] و [[انباشتگی]] از جانب کشور های سرمایه دار پیشتاز در دست می گیرد. [[امپریالیسم|نظام سلطه گری]] از دیدگاه لنینیستی منحصر به دوران سرمایه داری می باشد.

نظام سلطه گری باعث رقابت بی رحمانه ای بین کشوران پیشتاز سرمایه داری برای افزایش مستعمرات و حوزه های تحت نفوذ خود می شود که در نهایت به جنگ های سلطه گرانه ختم می گردد. (برای مثال جنگ جهانی اول که لنین آن را شاهد بود)

=== اصول سازماندهی حزبی ===
{{Main article|دموکراسی مرکزمحور}}
احزاب مارکسیست-لنینیستی اصولا پیرو قاعده ی [[دموکراسی مرکزمحور]] هستند. این قاعده به معنای گفتگوی آزاد و توسعه ی دموکراتیک درون حزبی سیاست های حزب توسط کمیته ها و رهبران منتخب حزب است که در آن واحد پیروی مطلق اعضای حزب پس از تایید سیاست های حزبی را می طلبد. 

=== استراتژی و تاکتیک های انقلاب ===
{{Main article|انقلاب}}
مارکسیست-لنینیست ها بر این عقیده اند که انقلاب های موفق تنها با عناصر خودجوش مردمی به نتیجه نمی رسند و نیاز به [[حزب پیشتاز]] دارند که با راهنمایی علمی و نظری در جنبش انقلابی به همراه رهبری تدبیرانه این جریان را به ثمره برساند. حزب پیشتاز (حزب کمونیست) متشکل از انقلابیونی تمام وقت می باشد که مخزنی از دانش و تجربه ی انقلابی هستند.

=== دیکتاتوری کارپیشگان در تئوری و در عمل ===
{{Main article|دیکتاتوری کارپیشگان}}
مارکسیست-لنینیست ها پیرو الگوی دو مرحله ای [[کمونسیم|کمونیسم]] هستند. مرحله ی پایه ای یا همان "[[سوسیالیسم]]" که وهله ای است انتقالی بین نظام سرمایه داری و مرحله ی عالی کمونیسم که در آن، پول و بقیه ی ویژگی های مخصوص سرمایه داری دیگر وجود ندارند. در مرحله ی پایه ای هنوز نیاز به دولتی، که توسط کارپیشگان اداره میشود، وجود دارد تا از انقلاب در مقابل عناصر [[ضد انقلابی]] دفاع کرده و جامعه را با راهنمایی خود از کردار سرمایه داری محور دور کرده و به سوی همکاری و "انجمن آزاد تولیدکنندگان" سوق دهند که تعیین کننده ی مرحله ی عالی کمونیسم می باشند. مرحله ی پایه ای را ''دیکتاتوری کارپیشگان'' نیز می نامند.

باور بر نیاز وجود دیکتاتوری کارپیشگان، مارکسیسم لنینیسم را از گرایش های [[آنارشیسم|آنارشیستی]] برخی از تئوری های رهایی اجتماعی متمایز میکند.

==طبقه بندی==
مارکسیسم لنینیسم به طور کلی احزابی را شامل میشود که [[انقلاب 1917 روسیه]] را بنیادین در نظر میگیرند در حالی که بقیه ی تشکیلات سوسیالیستی معمولاً فرصت طلبانه بوده و انقلاب روسیه را نمی پذیرند. بخشی از تشکیلات بدین ترتیب هستند: '''[[سوسیالیسم آنارشیست]]، [[کمونیسم اروپایی]]، [[آسترومارکسیسم]]، [[برنشتاینیسم]]، [[سندیکالیسم]]، [[دی لئونیسم]] و [[سوسیال دموکراسی]].'''

== مقاله های مرتبط ==

* [[مارکسیسم–لنینیسم–مائوئیسم]]
* [[Hoxhaism|خوجه‌ایسم]]
* [[ضد تجدید نظری]]
* [[نقل قول‌ها:مارکسیسم-لنینیسم|نقل قول های مارکسیسم-لنینیسم]]

== منابع ==
<references/>
[[Category:Marxism]] [[Category:Communism]]
[[Category:Left-wing ideologies]]
[[Category:Marxism–Leninism]]
[[Category:Communist ideologies]]