"مارکس" به اینجا هدایت می شود. برای دیگر استفاده ها بنگرید به مارکس (ابهام زدایی).
Karl Marx | |
|---|---|
 پرتره‌ای از کارل مارکس. | |
| Born | Karl Heinrich Marx 5 1818 Trier, Kingdom of Prussia, German Confederation |
| Died | 14 March 1883 (aged 64) London, United Kingdom |
| Nationality | Prussian (1818–1845) Stateless (after 1845) |
| Known for | Developing a line of political thought known as Marxism |
| Field of study | Philosophy, science, political economy, history |
کارل هاینریش مارکس (آلمانی: Karl Heinrich Marx؛ ۵ مه ۱۸۱۸ الی ۱۴ مارس ۱۸۸۳) فیلسوف، اقتصاددان، تاریخ‌نگار، جامعه‌شناس، نظریه‌پرداز سیاسی، روزنامه‌نگار و سوسیالیست انقلابی قرن ۱۹ ام آلمانی بود. او در شهر تری‌یر در آلمان متولد شد و در دانشگاه به تحصیل حقوق و فلسفه پرداخت. در ۱۸۴۳ با جنی فون وستفالن ازدواج کرد و به دلیل نوشته‌های سیاسی‌اش، از او سلب تابعیت شد و به همین جهت دهه‌ها به همراه همسر و فرزندانش در تبعید در لندن زندگی کرد. در لندن، او با همکاری فریدریش انگلس به بسطِ اندیشه‌هایش پرداخت، نوشته‌هایش را منتشر کرد و در کتابخانه موزه بریتانیا به تحقیق پرداخت. معروف‌ترین نوشته‌های او مانیفست حزب کمونیست (چاپ ۱۸۴۸) و اثر سه جلدی سرمایه (۱۸۶۷ الی ۱۸۸۳) هستند. تفکرات سیاسی و فلسفی مارکس، تأثیری شگرف بر تاریخ روشنفکری، اقتصادی و سیاسی دوره‌های پس از او گذاشت و نام او به شکل صفت، اسم عام و نام مکتب اجتماعی به کار می‌رود.
وی، در کنار دوست و همکار باسابقه خود فریدریش انگلس، قوانین پیشرفت جوامع انسانی مبتنی بر شیوهٔ ماده‌باوری دیالکتیکی را کشف کرد و با این کار، مارکسیسم را بوجود آورد.